Úr Vikublaðinu
13. ágúst 1935
Thorarensen kaupir upplag síðasta "Siglfirðings".
Ritstjóri Siglfirðings selur sannfæringu sína fyrir sextíu
krónur:
Íhaldsritstjórinn Sigurður Björgúlfsson skrifaði í síðasta
"Siglfirðing" mjög skáldlega og um leið meinleysislega ádeilugrein á
kaffihúsa- og skemmtanalífið hér í bænum.
Grein þessi, þó meinlaus sé, fór þó það herfilega í
taugarnar á Hinrik Thorarensen, að hann keypti blaðið upp til þess að
greinin kæmi ekki fyrir almenningssjónir, hefir auðsjáanlega búist við, að
greinin hefði þau áhrif, að fólk sæi að sér, og kæmi ekki eins mikið, eftir
sem áður, á kaffisjoppur hans.
Eins-og kunnugt er, á "alt mulig manden", Hinrik
Thorarensen flest kaffihúsin hér á Siglufirði.
Thorarensen var með þeim fyrstu sem fékk að sjá blaðið með
grein þessari, og fór hann þá strax til S B. ritstjóra og fékk hann til þess
að taka greinina út úr blaðinu, gegn því að hann (Thorarensen), léti
bíóauglýsingar í staðinn. Sannfæring ritstjóra var ekki meiri en svo, að
hann seldi grein út úr blaðinu, grein sem átti að vera aðvörun við glötun,
og tekur í þess stað í blaðið auglýsingar sem eiga að ginna fólk til þess
að sækja þá staði sem áðurnefnd grein varaði við, og var ritstjórinn þó
búinn að sýna nokkrum mönnum greinarkornið, og var að monta sig yfir því að
nú mundi "Siglfirðing" verða veitt athygli næst og varð aumingja manninum að
spá sinni, en bara nokkuð á annan veg en hann bjóst við.
Eins og öllum er vitanlegt er Hinrik Thorarensen sá maðurinn
hér á 5iglufirði, sem hefir úti öll net, til þess að ná í þessa fáu aura
sem verkafólk innvinnur sér hér yfir atvinnutímann, og er fullkomin þörf á,
að athugað sé, hvort ekki sé ástæða til, að loka einhverjum af þessum
"sjoppum" Thorarensen.
Atvinnuleysi er hér afar mikið, sem eðlileg afleiðing af
síldarleysinu, og virðist vera að fólki veiti ekki af þeim fáu aurum sem
það innvinnur sér til nauðsynlegustu lífsþarfa og ætti að gjöra þá kröfu
til forráðamanna bæjarins, að þeir létu ekki algjörlega afskiptalaust að
einum manni líðist að "plokka" af verkafólki það sem það innvinnur sér,
jafnvel þó ekki sé hægt að sanna, að hann fari út fyrir ramma hinna almennu
viðskiptalaga.
Fyrir utan það, að H. Th. rekur hér 2-3 kaffihús, er einnig
á hans höndum og í hans eign það eina kvikmyndahús sem hér er í bænum.
Kvikmyndahús þetta er eingöngu rekið sem gróðafyrirtæki en
ekki sem menningartæki.
Flestallar myndir sem hingað koma eru nauða ómerkilegar að
efni, venjulea illa sýndar sem er og engin furða. þegar litið er á, að
myndirnar eru slitnar og gamlar þegar þær koma hingað, en náttúrlega eru
þær þá líka ódýrar.
En þrátt fyrir það, að hingað koma sem sagt ódýrar myndir,
mun óvíða aðgangur seldur eins dýrt og hér. Þegar tekið er tillit til þess,
að sýningar eru aldrei færri en tvær og stundum fjórar á dag, þá er ekki
nokkur vafi á því, að óhemju gróða hlýtur Thorarensen að hafa af þessu
fyrirtæki sinu.
Það verður að gera þá kröfu til bæjarstjórnar, að
sýningarleyfið verði tekið af Thorarensen, og að bærinn taki að sér rekstur
á kvikmyndahúsi og allt kapp sé lagt á, að það geti orðið bæjarbúum til
yndis og menningarauka.
Reynt mun verða, að kryfja það mál til mergjar, hvernig
stendur á því, að það virðist vera svo, sem bæjarfógeti og yfirleitt
forráðamenn bæjarins hafi veitt Thorarensen sérleyfisaðstöðu til
skemmtihúsa- og kvikmyndareksturs.
Ekki er hægt að enda svo grein þessa, að ekki sé aðeins
minnst eitthvað frekar á vesalmennsku ritstjóra Siglfirðings.
Sigurður Björgólfsson ritstjóri "Siglfirðings" er kennari
hér við barnaskólann og samkvæmt stöðu sinni ber honum að vara börnin og
unglingana við öllum freistingum sem til glötunar leiða, andlega sem
líkamlega og verður maður að álíta að það hafi verið kennarinn í Siglufirði
sem reit umrædda grein þá, sem fór svo herfilega í taugarnar á H.
Thorarensen.
Sigurður var þarna að gegna skyldu sinni með því, að vara
unglingana við þeirri. hættu sem stafar af Kaffihúsalífinu og er slíkt
virðingarvert og benti óneitanlega til þess að Sigurður væri að bæta ráð
sitt.
En þá kemur freistarinn í mynd H. Th. til ritstjóra
íhaldsblaðsins og hótar honum málssókn fyrir atvinnuróg ef greinin verði
ekki tekin úr blaðinu, en ritstjórinn veit sem er að greinin er
meinleysisleg og að um málssókn geti ekki verið að ræða.
Þegar Thorarensen sér, að ekki dugar að hóta, snýr hann við
.blaðinu og fer fram á að fá greinina keypta út úr blaðinu, og eftir
dálítið þref varð það að samkomulagi, að Sigurður tæki greinarkornið út úr
blaðinu, og fengi bíóauglýsingar í staðinn, og það má segja, að þarna kæmu
steinar fyrir brauð eða freistingar fyrir fræðslu.
Sigurður var kampagleiður á eftir og þóttist hafa gert þarna
góða verslun við Thorarensen og á það náttúrlega að skiljast svo, að
Sigurður greyið, þættist fá góða borgun fyrir sannfæringu sína.
það má hiklaust telja að verkamaðurinn og kennarinn Sigurður
Björgúlfsson hafði orðið fyrir miklu óláni og álitshnekki í sambandi við
þetta mál og getur hann þar um kennt sambandi því sem hann hefur við
leiguþýið og ósjálfstæðismanninn Sigurð Björgólfsson, ritstjóra
íhaldssnepilsins "Siglfirðingur" og vill "Neisti" gefa kennaranum það ráð að
slíta sambandi við ritstjórann áður en meira ólán hlýst af.
